Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

‘Resultaten bereiken met alleen een advies vind ik een enorme oppepper’

redactie

Naam: Jeannette van Haaster
Leeftijd: 47 jaar
Opleiding: praktijkassistente, POH-opleiding in Rotterdam
Werkzaam als: praktijkondersteuner
Werkzaam bij: Gezondheidscentrum Wantveld in Noordwijk
Sinds: 1978 als doktersassistente, sinds 2002 als praktijkondersteuner
Aantal uren per week: 28
De kleur van mijn vak: geel

[[img:287]]

Uit welke werkzaamheden bestaat jouw vak?

‘Ik doe voornamelijk diabeteszorg, cardiovasculair risicomanagement en hartfalen. Sinds 2006 hebben we hier een eigen bewegingscursus voor mensen met overgewicht die tot de risicogroepen behoren. Dat gaat nu over in een bewegingskuur voor diabetespatiënten en mensen met een risico op diabetes. Die bewegingskuur gaat in september van start en die gieten we in de vorm van een Gezamenlijk Medisch Consult (GMC). In het kader van het project “Samen naar het spreekuur” van CBO en NIVEL zijn we vorig jaar gestart met het organiseren van groepsconsulten. Onze eerste groep bestond uit tien diabetespatiënten. Zij bezochten het GMC ter vervanging van het normale consult bij de praktijkondersteuner. De huisarts trad op als gespreksleider. Het GMC duurde anderhalf uur en er kwam veel aan bod, zoals een voetcontrole, bijwerkingen bij medicatie en leefstijladviezen. Doordat patiënten met diabetes type 2 in alle stadia van de aandoening meededen, konden ze van elkaars ervaringen leren. Patiënten die orale medicatie kregen of een dieet volgden, hoorden van insulinespuitende patiënten hoe het leven er dan uitziet. Het is interessant om te zien hoe mensen in zo’n setting van elkaar leren. De groepsdynamiek die ontstaat heeft echt meerwaarde. Blijkbaar beklijft informatie beter bij lotgenoten onder elkaar dan wanneer ze informatie van een zorgprofessional krijgen. Daarnaast is het inspirerend om bij zo’n GMC samen te werken met de diëtist en de huisarts. Je vult elkaar aan en je leert ook van elkaar.’

Dus voortaan alle patiënten naar het groepsconsult?

‘Het GMC is geen vervanging van alle een-op-een-consulten, maar als patiënten bijvoorbeeld vier keer per jaar komen, zou je van één consult een GMC kunnen maken. Ook is het vooralsnog een grotere tijdsinvestering dan een normaal consult. Wij vinden het echter leuk om te doen en een uitdaging. Bovendien: hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het gaat. In mei zouden we een groepsconsult voor COPD-patiënten hebben, maar dit is vanwege gebrek aan belangstelling niet doorgegaan. Dat is een les voor ons: mensen zijn bij dit soort nieuwe dingen van nature terughoudend, met name onze doelgroep die bestaat uit 55-plussers. We moeten dus meer moeite doen om ze over te halen. Daarnaast is het voor ons lastig om het groepsconsult kostendekkend en liever nog kostenbesparend te laten zijn. Maar ook hier geldt dat we eerst meer ervaring met het GMC willen opdoen.’

Waarom heb je dit vak gekozen?

‘De zorg trekt mij aan. Vooral het een-op-een contact met patiënten vind ik heel leuk: de persoonlijke begeleiding die je ze geeft. Het organiseren van groepsconsulten is een nieuwe uitdaging.

Waarom kan een ander dit werk niet doen?

‘Bij consulten met grote groepen zou het handig zijn als de assistente erbij is voor de verslaglegging, het maken van vervolgafspraken, het invullen van labformulieren en andere zaken die bij een normaal consult ook spelen. Dat hoeft niet per se een praktijkondersteuner of huisarts te doen. Tot nu toe hebben we bij het GMC een vaste teamsamenstelling, waarbij de huisarts de rol van gespreksleider heeft, twee praktijkondersteuners consulten doen en een diëtist aanvullende informatie geeft. Die rollen kun je heel goed verwisselen. Als jouw rol die van gespreksleider is, stel je je daarop in en dan maakt het niet uit of je huisarts of praktijkondersteuner bent.’

Accepteren patiënten dat jij spreekuren doet?

‘Toen we net met praktijkondersteuning startten, waren mensen nogal eens verbaasd dat ik ze uit de wachtkamer ophaalde in plaats van de huisarts. Het is grappig om te zien dat die houding in zeven à acht jaar tijd totaal omgedraaid is. Als praktijkondersteuner kun je meer tijd en aandacht aan patiënten besteden en dat waarderen ze. Ze vinden het nu bijna jammer als ze voor hun jaarlijkse controle naar de huisarts moeten. Dat is vleiend om te horen, maar ik vind die jaarlijkse gang naar de huisarts absoluut noodzakelijk.’

Wat vind je leuk aan je beroep?

‘Dé oppepper vind ik als patiënten zonder medicatie goede resultaten boeken door alleen al het opvolgen van leefstijladviezen. Wanneer mensen hier boos binnenkomen omdat ze net de diagnose te horen hebben gekregen, is het voor mij een extra uitdaging om hun vertrouwen te winnen zodat ze gaan accepteren dat ze ziek zijn en er ook wat aan willen doen. En als het ze dan uiteindelijk lukt, dan vind ik dat geweldig!’

Wat vind je minder leuk aan je beroep?

‘Mijn overvolle spreekuren vind ik wel eens vervelend. Ik kan niet zeggen “ik neem morgen een dagje vrij”. Dat moet ik drie maanden van te voren plannen. De werkdruk is hoog en als ik wat aan ontwikkeling of beleidsmatige zaken wil doen, moet ik dat inplannen. Anders komt het er niet van.’

Hoe zie jij je beroep over vijf jaar?

‘Dan ben ik even druk als nu, of drukker. De groep diabetespatiënten blijft immers stijgen. Misschien zijn onze patiënten dan inmiddels zo gewend aan het GMC dat ik ze niet meer hoef te vragen of ze eraan mee willen doen, maar dat ze er zelf mee komen.’

Waarom kies jij geel als de kleur van jouw vak?

‘We zitten hier aan de kust en het is hier vaak zonnig. Dat probeer ik ook over te brengen op mijn patiënten: ik probeer ze altijd optimistisch en gemotiveerd de deur uit te laten gaan.’

Tips voor het Gemeenschappelijk Medisch Consult

Jeannette hield samen met huisarts Esther de Jager onlangs een lezing voor een groep praktijkondersteuners in de regio. Hier volgen enkele tips uit de praktijk:

  • Bewaak de tijd, want mensen weiden uit. Neem 5 minuten voor elke patiënt en reserveer de resterende tijd voor het plenaire deel.
  • Bereid je als team goed voor: rolverdeling, hoe ga je zitten, wat is de uiterste sluitingstijd, wie maakt de vervolgafspraken en regelt de medicatie, enzovoort.
  • Een team bestaat altijd uit een gespreksleider en een of meer zorgverleners die de consulten doen. Bij gezondheidscentrum Wantveld speelt de huisarts de rol van gespreksleider en doen de praktijkondersteuners en de diëtist de consulten.
  • De groep mag niet te klein en niet te groot zijn, anders ontstaat niet de goede groepsdynamiek; acht tot twaalf patiënten is ideaal.
  • Alle chronische patiënten komen in aanmerking voor het GMC: diabetes, astma/COPD, obesitas, CVRM, leefstijladviezen.
  • Evalueer de GMC’s met je eigen team en ook met je patiënten.
  • Ga er van uit dat je veel moeite moet doen om je eerste groep patiënten bij elkaar te krijgen. Nodig ze persoonlijk uit, geef folders mee en hang posters op in de wachtkamer.

Bladnaam:
Tijdschrift voor praktijkondersteuning 2009, nummer 4

Literatuurverwijzingen: