Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Dieet bij hypertensie

redactie

Context Alle richtlijnen voor de behandeling van hypertensie benadrukken het belang van gewichtsverlies. Diëten met als doel gewichtsvermindering zouden een verlaging van de bloeddruk kunnen bewerkstelligen en daarmee op termijn hart- en vaatziekten en sterfte kunnen voorkomen.

Klinische vraag Leidt een gewichtsverminderend dieet bij mensen met hypertensie tot minder hart- en vaatziekten en sterfte? En wat is het effect op de bloeddruk?

Conclusie auteurs Diëten bij patiënten met hypertensie leiden tot een verlaging van bloeddruk en gewicht. De deelnemers die een dieet volgden, verloren gemiddeld 4 kg meer dan de deelnemers die geen dieet volgden. Hierdoor was de gemiddelde daling van de bloeddruk in de dieetgroepen ook groter dan in de controlegroepen: gemiddeld 4,5 mmHg systolisch en 3,2 mmHg diastolisch. Er werden geen onderzoeken gevonden naar het langetermijneffect van gewichtsverlies en de relatie tot minder hart- en vaatziekten en sterfte. Ook is niet onderzocht of gewichtsverlies op de lange termijn nadelige gevolgen kan hebben.

Beperkingen Gezien de relatief korte duur van de onderzoeken (maximaal 3 jaar) konden geen conclusies worden getrokken over het effect van gewichtsverlies op hart- en vaatziekten en sterfte. Slechts 3 onderzoeken presenteerden alle gegevens die de auteurs van de Cochrane-review nodig hadden om de gemiddelde bloeddrukverlaging te berekenen.

Commentaar

Overgewicht kan leiden tot een verhoogde bloeddruk. In het kader van cardiovasculair risicomanagement geven huisartsen en praktijkondersteuners regelmatige en vaak langdurige begeleiding aan mensen met hypertensie. De huisartsenpraktijk is dan ook de juiste plaats voor het signaleren van overgewicht bij mensen met hypertensie. De richtlijn Cardiovasculair Risicomanagement adviseert om bij mensen met hypertensie en een verhoogd risico op ziekte of sterfte door hart- en vaatziekten te starten met leefstijladviezen. Deze omvatten onder meer gezond eten en zorgen voor een optimaal gewicht.
De onderzochte diëten geven een daling van zowel gewicht als bloeddruk. De onderzoeken duurden echter te kort om conclusies te kunnen trekken over het effect van de diëten op de lange termijn. Adequate medicamenteuze behandeling van hypertensie leidt tot minder hart- en vaatziekten en sterfte, dus is het aannemelijk dat bloeddrukverlaging door gewichtsverlies hier ook een gunstig effect op heeft. Daarnaast is gewichtsverlies bij mensen met overgewicht en hypertensie ook om andere redenen belangrijk. Een bloeddrukdaling door gewichtsverlies betekent dat er minder of misschien zelfs geen bloeddrukverlagende medicatie nodig is, en dus minder kans op eventuele bijwerkingen van deze medicatie. Bovendien geeft overgewicht een verhoogde kans op chronische gewrichtsproblemen, diabetes mellitus type 2 en slaapapneus.
Desondanks is het de vraag of de onderzochte dieetinterventies uit de Cochrane-review de oplossing zijn voor de dagelijkse praktijk. Preventie van hart- en vaatziekten is namelijk alleen effectief bij langdurige therapietrouw, dus bij een blijvende gewichtsdaling en een blijvend gezond eetpatroon. In de trials die zijn opgenomen in de Cochrane-review is er sprake van een grote variatie in de intensiteit van de dieetinterventies. Deze varieerde van een eenmalig dieetadvies tot strenge caloriebeperkte diëten met wekelijkse intensieve individuele sessies. Het is de vraag in hoeverre de zeer intensieve begeleiding haalbaar en wenselijk is in de huisartsenpraktijk. Mensen vinden het doorgaans moeilijk om een intensief dieet lang vol te houden, waardoor de verloren kilo’s er snel weer aan zitten en de bloeddruk weer zal stijgen.
Gewichtsverlies en gezonde voeding zijn en blijven relevant bij patiënten met overgewicht en hypertensie, en een dieet kan hier zeker bij helpen. Het blijft echter de vraag wat de beste strategie is voor het bewerkstelligen van een blijvend resultaat.

Bladnaam:
Tijdschrift voor praktijkondersteuning 2012, nummer 2

Literatuurverwijzingen:

1Siebenhofer A, Jeitler K, Berghold A, Waltering A, Hemkens LG, Semlitsch T, et al. Long-term effects of weight-reducing diets in hypertensive patients. Cochrane Database Syst Rev 2011, Issue 9. Art. No.: CD008274. DOI: 10.1002/14651858.CD008274.pub2. De review omvat 8 onderzoeken met in totaal 2100 deelnemers.