Kwaliteit en veiligheid
Binnen onze samenleving maar ook binnen de gezondheidszorg stellen we steeds hogere eisen aan kwaliteit en veiligheid. Het managen van kwaliteit wordt ook in de huisartsenzorg steeds belangrijker. Kwaliteit mag geen toevallige uitkomst zijn, maar een logisch gevolg van procesbeheersing. Dit geldt ook voor patiëntveiligheid.
Schade aan de patiënt wordt meestal niet veroorzaakt door een vergissing van één zorgverlener. In veel gevallen gaat het om een opeenstapeling van onzorgvuldigheden van verschillende zorgverleners. Patiëntveiligheid begint bij de organisatie van het zorgproces: het creëren van een goed functionerend systeem waarin fouten tijdig herkend, erkend en hersteld kunnen worden. We doen dit vooraf door de veiligheid en kwaliteit te borgen: formeel in richtlijnen, werkafspraken en protocollen, informeel in een professionele attitude en gedragsnormen. Steeds vaker echter kiezen we voor een dubbele insteek op dit punt door ook achteraf onveilige situaties of incidenten te melden en te analyseren. In dit nummer gaan we verder met het onderwerp patiëntveiligheid. In het artikel Aan de slag met (bijna-) incidenten van Stijn van den Broek lees je hoe je als praktijk kunt starten met het melden van incidenten, wat de ervaringen en resultaten zijn en welke belemmeringen je kunt verwachten. Hij sluit zijn betoog af met praktische tips.
Toename zorgvraag en complexiteit
Een groeiende en verschuivende zorgvraag veroorzaakt een ander soort dynamiek in onze omgeving. Die zorgvraag neemt niet alleen toe in volume, maar wordt ook individueler en complexer. De huisarts ziet zich dus niet alleen voor de uitdaging gesteld het zorgaanbod te vergroten, maar dit ook meer te differentiëren en specialiseren. Het gaat niet alleen meer om formatie en een andere werkverdeling, maar ook om andere disciplines in de praktijk.
Sinds de jaren 60 van de vorige eeuw delegeert de huisarts al taken aan de doktersassistente en in 1999 trad de praktijkondersteuner somatiek toe tot het huisartsgeneeskundige team. Inmiddels maakt ook de praktijkondersteuner geestelijke gezondheidszorg in toenemende mate deel uit van dit team. De meerwaarde van deze discipline in de huisartsenzorg ligt in een laagdrempelige toegang naar een zorgverlener bij psychische klachten. Of de inzetbaarheid van de praktijkondersteuner-ggz net zo’n breed spectrum gaat kennen als de praktijkondersteuner somatiek is nog even afwachten. Het artikel Praktijkondersteuner-ggz helpt chronisch slaapmiddelengebruik terug te dringen behandelt in elk geval een mooi voorbeeld van de mogelijkheden. Huisartsen zouden meer aandacht moeten hebben voor slaapproblematiek en behandelmogelijkheden hiervan, maar het ontbreekt hun aan tijd en vaardigheden om hiermee aan de slag te gaan. De praktijkondersteuner-ggz zou een rol kunnen spelen in deze zorg.
Kansen en mogelijkheden
Helaas zullen de huidige bezuinigingsplannen een verschralend effect hebben op het zorgaanbod. Minder formatie en differentiatie in de praktijk. Een beleid dat contraproductief werkt en de door de politiek uitgesproken ambitie om de eerste lijn te versterken, ongeloofwaardig maakt.
Investeren in de huisartsenzorg betekent investeren in kansen en mogelijkheden. Als de minister niet investeert, laten we het dan vooral zelf blijven doen. Met onze kennis en kunde, brede taakopvatting en bevlogenheid. Namens de redactie spreek ik in dit eerste nummer van 2012 in elk geval het voornemen uit met TPO te blijven inspireren en motiveren. Mogelijk is er zwaar weer op komst, maar de huisartsenzorg is en blijft een prachtige omgeving om in te werken.
Bladnaam:
Tijdschrift voor praktijkondersteuning 2012, nummer 1
Literatuurverwijzingen:
