De vragen in deze kennistoets zijn gebaseerd op de e-learningprogramma’s van het NHG voor praktijkondersteuners en gestoeld op de NHG-Standaarden en andere richtlijnen. Op de volgende pagina vind je de antwoorden. Correspondentie: tpo@nhg.org.
a. verlies van eiwit met de urine
b. aanwezigheid van kristallen in het urinesediment
c. aanwezigheid van erytrocyten in het urinesediment
d. aanwezigheid van celcilinders in het urinesediment
e. te hoog serumcreatininegehalte
f. afname van de creatinineklaring
g. aanwezigheid van bacteriën in het urinesediment
h. aanwezigheid van leukocyten in de urine, aangetoond met leukostix.
Mevrouw De Wit bezoekt je CVRM-spreekuur. Uit de risicotabel maak je op dat mevrouw De Wit in aanmerking komt voor antihypertensiva. Volgens protocol verwijs je mevrouw voor bloedonderzoek. Daar wordt ook haar nierfunctie bepaald.
a. met bloedonderzoek: creatinineklaring
b. met een urineportie: albuminegehalte
c. met een urineportie: onderzoek van het sediment
d. antwoord a en b zijn beide goed
e. antwoord a, b en c zijn alle drie goed.
Om de creatinineklaring (GFR) te bepalen, heeft de MDRD-formule de voorkeur boven de Cockroft Gault-formule. Met de MDRD kun je de nierfunctie schatten (eGFR: estimated glomerular filtration rate).
a. een eGFR < 90 ml/min/1,73m2
b. een eGFR < 60 ml/min/1,73m2
Mevrouw De Wit gebruikt inmiddels antihypertensiva en komt regelmatig voor controle. Een jaar na het bloedonderzoek van vraag 2 verwijs je haar weer naar het lab, onder meer voor urineonderzoek. Er blijkt 60 mg/l albumine in de urine te zitten.
a. nee, dat kan pas na gericht onderzoek
b. ja
c. nee, dat kan pas als het urineonderzoek een paar keer herhaald is
d. nee, dat kan pas na onderzoek van het urinesediment op celcilinders en dysmorfe erytrocyten
e. antwoord a, c en d zijn goed.
De heer De Jong, 70 jaar, is bekend met jicht. In zijn EPD lees je wat de huisarts heeft genoteerd:
- BMI 27
- roken +
- Vanwege jicht: R/allopurinol 2 dd 300 mg.3 Gebruikt bij migraine ibuprofen.
- Bij sportkeuring RR 160/94. Controle: RR 150/90. Verw. lab.
- Lab: serumcreatininegehalte verhoogd. Creatinineklaring aangevraagd:
- eGFR 55 ml/min/1,73m2.
Ook voor de heer De Jong is het belangrijk dat de nierfunctie niet verder achteruitgaat. Naast leefstijlveranderingen kan dit betekenen dat medicatie moet worden aangepast. De huisarts overlegt met de apotheker en die adviseert om bij patiënten met een eGFR < 80 ml/min/1,73m2 de onderhoudsdosering van allopurinol aan te passen tot 300 mg per dag.
Bladnaam:
Tijdschrift voor praktijkondersteuning 2015, nummer 5
Literatuurverwijzingen:
