Dilip Ramdihal is 38 jaar en sinds 2 jaar bekend met diabetes mellitus type 2. Als kind was hij al te dik; zijn BMI is steeds verder opgelopen. Hij bezoekt de praktijkondersteuner voor controle van zijn diabetes en overgewicht. Sinds de diagnose diabetes probeert Dilip af te vallen.

1. Het voorkomen (prevalentie) van diabetes in Nederland is momenteel ongeveer 40 op 1000.

2. Bij patiënten met een BMI > 25 leidt 5 tot 10% gewichtsverlies tot lagere glucosewaarden, een betere vetstofwisseling en een lagere bloeddruk.

Dilip blijkt weer niet afgevallen te zijn; zijn BMI is 34. Ook bezoek aan een diëtist heeft niet geholpen. Hij rookt niet en verdient de kost als taxichauffeur; gezonde voeding is duurder en hij zegt dat hij dat niet kan betalen. Hij heeft geen partner, voelt zich vaak eenzaam en gaat dan regelmatig een snack halen of hij gaat naar een café voor een biertje en wat aanspraak.

3. De prevalentie van diabetes in Nederland is hoger bij mensen van Turkse en Marokkaanse afkomst.

De praktijkondersteuner bespreekt eerst de bloeduitslagen. De nuchtere glucose is 9 mmol/l en het HbA1c is 58 mmol/mol. Ook de vorige keren waren de waarden aan de hoge kant. Er is toen al uitgebreid over insulinetherapie gesproken, maar Dilip wil daar niet aan. Hij gebruikt nu metformine 3dd 1000 mg en tolbutamide 2dd 1000mg. Hij heeft geen hyperglykemische klachten. Wel heeft hij regelmatig smetplekken en schimmelinfecties.

4. De NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 raadt metformine aan als eerste stap, gecombineerd met een sulfonylureumderivaat als tweede stap.

5. De derde stap in de behandeling bestaat uit het vervangen van de medicatie door insuline.

6. Type 2 diabetespatiënten hebben een 25 tot 45% hoger risico op lagere luchtweginfecties, urineweginfecties, bacteriële huid- en slijmvliesinfecties en schimmelinfecties.

De praktijkondersteuner adviseert nog eens met de huisarts te overleggen om insuline te gaan gebruiken en verwijst hem naar een psycholoog met een Surinaams-hindoestaanse achtergrond.

Mevrouw van Alphen is 72 jaar, een alleenwonende weduwe en heeft al meer dan 15 jaar diabetes type 2. Zij gebruikt metformine en gliclazide en haar suikerziekte is al tijden goed onder controle. Maar nu blijkt bij haar bezoek aan de praktijkondersteuner dat ze de afgelopen maanden twee keer klachten van hypoglykemie gehad heeft.

7. De HbA1c-streefwaarde is voor alle type 2 diabetespatiënten 53 mmol/mol (7,0%).

Om hypoglykemie in de toekomst te voorkomen, wordt in overleg besloten de dosering van de medicatie te verlagen en haar HbA1c-streefwaarde te verhogen.

8. De zorg voor type 2 diabetespatiënten wordt in toenemende mate geïndividualiseerd als het gaat om streefwaarden en controlefrequenties.