Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Lagere bloeddruk bij de praktijkondersteuner?

redactie

Onderzoek

Opzet De onderzoekers voerden een systematische review uit met 15 artikelen uit tien verschillende landen. Deze artikelen gingen over onderzoeken naar bloeddrukmetingen door zowel artsen als verpleegkundigen bij volwassenen, zowel mét als zonder hypertensie. De primaire uitkomsten waren de gemiddelde systolische en diastolische bloeddruk gemeten door artsen en verpleegkundigen of verschillen tussen beide. Wittejashypertensie (gedefinieerd als systolische bloeddruk > 20 mmHg hoger dan ambulatoir of thuis gemeten en diastolische > 10 mmHg hoger) was ook een primaire uitkomst. Vier onderzoeken hadden wittejashypertensie als onderwerp; de andere onderzoeken hadden andere uitkomstmaten, maar voor de review goed bruikbare onderzoeksgegevens.
De waarschijnlijkheidsdiagnose ‘wittejashypertensie’ was afkomstig van artsen en van verpleegkundigen. In de verschillende onderzoeken werd de bloeddruk gemeten met elektronische en andere meters.

Resultaten Uit de analyse van de 15 onderzoeken bleek dat de systolische bloeddrukken gemeten door verpleegkundigen gemiddeld 7 mmHg lager waren dan die gemeten door artsen. De diastolische bloeddrukken gemeten door verpleegkundigen waren 3,8 mmHg lager dan die door artsen. Uit de gezamenlijke statistische analyse van de 4 onderzoeken naar wittejashypertensie bleek de kans hierop groter wanneer artsen de bloeddruk maten dan wanneer verpleegkundigen dat deden. Bij onderzoeken naar bloeddrukken bij mensen zonder hypertensie waren de verschillen groter, respectievelijk 10,1 en 5,4 mmHg.

Commentaar

Hoe groot is het belang van de hoogte van deze bloeddrukverschillen? Bloeddrukken gemeten door verpleegkundigen (praktijkondersteuners) lijken lager dan wanneer artsen die meten, zowel bij mensen mét hypertensie als zonder. In het verleden zijn er onderzoeken gepubliceerd waaruit bleek dat, als patiënten onder behandeling van verpleegkundigen kwamen, hun bloeddrukwaarden verbeterden. Met de resultaten van deze systematische review in ons hoofd, komen die resultaten in een ander daglicht te staan: waarschijnlijk zijn bloeddrukken altijd lager bij verpleegkundigen en ligt het gunstige effect misschien meer aan het feit dat ze geen artsen zijn dan aan hun goede begeleiding.
Hoewel ze er niet expliciet naar gekeken hadden, zetten de auteurs het feit dat het wittejaseffect eerder optreedt bij vrouwen, ook in een ander perspectief. Uit de review haalden ze aanwijzingen dat het wittejaseffect bij vrouwen eerder optreedt als een mannelijke arts de bloeddruk meet. En voor patiënten van Afro-Anglicaanse afkomst treedt het effect eerder op als de zorgverlener blank is.
Net als in Engeland beschouwen wij in Nederland de bloeddrukken gemeten door de huisarts als de gouden standaard; en de patiënt wordt behandeld aan de hand van de in de spreekkamer gemeten waarden. Maar is dat juist als je weet dat juist die bloeddrukken vaker hoog uitvallen, door welke reden dan ook? Deze review biedt opnieuw voer om deze – al vaker gevoerde – discussie aan te gaan.

Bladnaam:
Tijdschrift voor praktijkondersteuning 2014, nummer 3

Literatuurverwijzingen:

1Clark CE, Horvath IA, Taylor RS, Campbell JL. Doctors record higher blood pressures than nurses: systematic review and meta-analysis. Br J Gen Pract 2014;64:e223-32.