Ouderen blijven steeds langer thuis wonen. Hierdoor wonen ook steeds meer ouderen met complexe problemen tot op hoge leeftijd zelfstandig. Chronisch zieke ouderen hebben in 85% van de gevallen met meer dan 2 en in 23% van de gevallen zelfs met 6 of meer zorgverleners te maken. Dit vraagt om een goede coördinatie en afstemming van zorg.

Ouderenzorg geniet inmiddels in de meeste huisartsenpraktijken bijzondere aandacht. Er bestaat een divers aanbod aan ondersteunend materiaal voor hen die hier gestructureerd mee aan de slag willen. In de ‘Handreiking kwetsbare ouderen in de eerste lijn’ zijn de krachten vanuit het veld gebundeld. De handreiking beschrijft de kernelementen van een multidisciplinaire, programmatische aanpak en kan als basis dienen voor uitwerking op lokaal niveau. In het document gaat de aandacht niet alleen uit naar de inhoudelijke zorg maar ook naar de organisatie van de zorg. De handreiking is ontwikkeld door Vilans, LAEGO, V&VN afdeling praktijkverpleegkundigen en praktijkondersteuners, Gezondheidscentrum Hoensbroek Noord, Adiantar en Netwerk 100. En afgestemd met ROS netwerken en vele andere eerstelijns partijen en professionals. Eén van de uitgangspunten in de handreiking is de vraag wat ouderen zelf willen. Zelf keuzes maken, eigen regievoering en zelfredzaamheid zijn bepalend in het zorgbehandelplan. Het zijn ook veel gebruikte termen door beleidsmakers, overheden en zorgontwikkelaars. Passend in de huidige ontwikkelingen waar de centrale overheid zich steeds verder terugtrekt en aanstuurt op grotere zelfredzaamheid van de burgers. Het gaat hier echter om een zeer diverse groep; variatie in leeftijd, kwetsbaarheid, sociaaleconomische status, gezondheid en persoonlijke mogelijkheden. Niet iedereen is klaar om eigen kracht en initiatief tot ontwikkeling te laten komen, al dan niet ondersteund door een zorgverlener. Niet iedereen zal dit ook willen. Het blijft voor ons als zorgverlener de uitdaging om maatwerk te leveren, juist ook bij ouderen. De vraag stellen ‘wat wilt u zelf, wat is voor u belangrijk?’ en vervolgens goed luisteren naar het antwoord. En hoe dit precies moet valt helaas in geen enkele handreiking of richtlijn vast te leggen.

Annemieke de Jong