Meneer Pasma is 34 jaar en heeft last van kortademigheid als hij hard fietst en snel de trap op loopt. Daarnaast hoest hij ook slijm op, met name ’s ochtends. Ook heeft hij in de buurt van katten en ’s zomers last van een verstopte neus en tranende ogen. Verder is hij gezond, heeft hij nooit gerookt en gebruikt hij geen medicijnen.
Je denkt aan een obstructieve longaandoening en verricht een spirometrie (flow/volume-curve).
[[img:247]]
[[img:248]]
Vraag 1
Wat vind je van de kwaliteit van de uitvoering van de curve?
Vraag 2
Wat is je conclusie naar aanleiding van deze anamnese en flow/volume-curve en wat doe je nog verder aan onderzoek?
Antwoorden
Antwoord 1
De kwaliteit van de uitvoering is goed; er is een snelle opstijging links van de normaalwaardecurve, een spitse top, de daling is gelijkmatig en er is geen plotse val naar de X-as. De inspiratoire curve sluit goed aan bij de expiratoire curve en komt goed terug tot op het nulpunt.
Antwoord 2
Het volume is normaal (106% van voorspeld) en er is geen obstructie want de ratio FEV1/FVC (oftewel FER) is 74,8% (grenswaarde = 70%). De anamnese wijst wel in de richting van astma, namelijk kortademigheidsklachten, hoesten en de aanwezigheid van atopie (hooikoorts/kattenallergie). De NHG-Standaard Astma bij volwassenen (2007) stelt: ‘De diagnose astma wordt gesteld bij patiënten met periodiek optreden van dyspnoe, piepen op de borst en/of (productief) hoesten.
Reversibiliteit op een bronchusverwijder ondersteunt de diagnose. Door de natuurlijke variabiliteit van de longfunctiewaarden en door de aard van de aandoening (aanvalsgewijs optredende bronchusobstructie) is het lang niet altijd mogelijk de diagnose op basis van één longfunctiemeting te objectiveren.’ Oftewel, een normale longfunctie sluit astma niet uit!
Als aanvullend onderzoek doet u bij meneer Pasma natuurlijk een reversibiliteitstest en een allergietest, als u die nog niet gedaan heeft. De curve ziet er dan als volgt uit:
[[img:249]]
[[img:250]]
Ook van de postbronchodilatoire curve is de kwaliteit goed. En er is nu sprake van een uitgesproken reversibiliteit. Deze toename van de FEV1 is meer dan de in de geactualiseerde NHG-Standaard Astma bij volwassenen gehanteerde norm van 12% van uitgangswaarde (of > 200 ml).1 En zoals bij de meeste patiënten het geval zal zijn ook meer dan de in de oude NHG-Standaard gehanteerde norm van 9% van de voorspelde waarde.
De conclusie is dat de reversibiliteit in de flow/ volume-curve de diagnose astma sterk ondersteunt. Aangezien de allergietest ook positief was voor katten en graspollen is er bij meneer Pasma dus sprake van allergisch astma. Zijn eerste normale flow/volumecurve zonder obstructie sluit astma dus beslist niet uit!
Bladnaam:
Tijdschrift voor praktijkondersteuning 2007, nummer 5
Literatuurverwijzingen:
