Wat is een Eigen Kracht-conferentie?

“Een Eigen Kracht-conferentie is een bijeenkomst in drie delen. Zo’n conferentie wordt in gang gezet door een persoon, gezin of kind), die een structureel probleem heeft en daarvoor een hulpvraag stelt. Zij nodigen een kring van mensen uit, die met elkaar in zo’n conferentie een herstelplan maken. Conferentie is misschien een misleidend woord; de kring bestaat uit mensen met wie de hulpvrager een relatie heeft, betrokken mensen die van betekenis kunnen zijn.
Het eerste deel van de Eigen Kracht-conferentie is het informatieve deel. De coördinator leidt het gesprek. De hulpvraag wordt onder woorden gebracht en iedereen krijgt de gelegenheid om te zeggen waarom hij op de uitnodiging is ingegaan en wat de relatie is met de hulpvrager. Afhankelijk van het probleem zijn er ook professionele hulpverleners aanwezig. Zij kunnen informatie geven over de aard van de problematiek, over medische achtergronden of juridische kaders.
Het tweede deel is een besloten deel en daarin gaat de kring aan het werk. De coördinator en de professionals hebben de ruimte verlaten. De hulpvrager en zijn relaties maken met elkaar het Eigen Kracht Plan. Er worden concrete acties op papier gezet om aan herstel te werken.
Als er in de kring voldoende afspraken zijn gemaakt, krijg ik weer een seintje en kom ik er voor het derde deel weer bij, dat is het afrondende deel. Ik neem het plan met de kring door en zal waar nodig om verheldering vragen. Dat wat er aan afspraken op papier staat, verspreid ik per mail onder de deelnemers. Iedereen weet vervolgens waar hij aan toe is en wat er van hem wordt verwacht. In het plan is vaak ook een evaluatiemoment opgenomen, waar wordt besproken of alles loopt zoals de kring heeft afgesproken.
Als coördinator heb ik me niet inhoudelijk bemoeid met het herstelplan, ook niet in de aanloop. De hulpvragers en de mensen in de kring bepalen wie erbij moeten zijn. Mijn taak is om indirect de kring zo groot mogelijk te krijgen, omdat uit eerdere conferenties is gebleken dat er dan meer afspraken worden gemaakt en de kans op herstel groter is.
Ik bereid alle deelnemers voor op de Eigen Kracht-conferentie door ze op te zoeken en te informeren over de procedure. In mijn rol als coördinator stel ik alleen maar vragen om met hulpvragers en deelnemers te zorgen dat iedereen weet waarom hij daar zit en wat er van hem wordt verwacht. Na de Eigen Kracht-conferentie is het aan de kring. Zij zijn eigenaar van het plan. Ik heb een maand later nog een keer telefonisch contact om te vragen wat er eventueel nodig is om ervoor te zorgen dat afspraken ook worden nagekomen.
Het mooie van Eigen Kracht-conferenties is dat, behalve dat er een plan wordt gemaakt om een probleem op te lossen, ook relaties en verbindingen worden gevoed en hersteld. Deelnemen aan een Eigen Kracht-conferentie triggert onze wil om iets te doen en te betekenen voor een ander, iemand om wie je geeft.”

Is het veel werk voor een Eigen Kracht-coördinator?

“Per conferentie is het ongeveer 40 uur werk. De meeste tijd gaat zitten in de aanloop en in de voorbereiding. Gemiddeld bestaat de kring uit 13-14 mensen, afhankelijk van tijd en mogelijkheden. Ik vraag aan de hulpvrager wie hij er graag bij wil hebben. Sommige mensen horen in de kring, ook al is dat soms moeilijk. Als de hulpvrager bijvoorbeeld een gescheiden vrouw is en er zijn kinderen in het spel, dan is het verstandig dat de ex-man er ook bij is. Mijn vraag aan die vrouw kan zijn: wat heeft u nodig zodat uw ex-man er bij kan zijn? Voorwaarde is dat de hulpvrager en de mensen in de kring zich veilig voelen. Dat kan door te zorgen dat er iemand naast je zit van wie je steun voelt. Ik help de hulpvrager ook met het bedenken van personen voor de kring, de mensen die een uitnodiging voor de conferentie krijgen. In het begin komen er soms weinig namen. Maar als je even met iemand doorpraat over zijn verleden, dan wordt het lijstje snel langer.
Veel deelnemers weten natuurlijk wel iets van de situatie af. Maar vaak komen door een Eigen Kracht-conferentie alle puzzelstukjes bij elkaar en wordt het hele verhaal zichtbaar. Met elkaar worden er dan passende oplossingen bedacht.”

Hoe word je Eigen Kracht-coördinator?

“Eigen Kracht-coördinatoren hebben allemaal een betaalde baan of andere dagelijkse invulling en doen dit werk als coördinator ernaast. Dat is belangrijk, want zo zijn ze onafhankelijk van het resultaat van de conferentie. We faciliteren het proces. De regie ligt bij de hulpvrager. Daarmee houden we het zuiver. Eigen Kracht-coördinatoren informeren over de procedure, stellen vragen en hebben vertrouwen in de stappen die de hulpvrager en de mensen in de kring zetten. Om Eigen Kracht-coördinator te worden, moet je dus geen traditionele hulpverlener zijn. Er is een driedaagse scholing, waarin je je de visie en de manier van werken eigen maakt. Ik leer erop te vertrouwen dat de ander weet wat goed is.”

Slagen die conferenties altijd?

“Uit tevredenheidsonderzoek is gebleken dat meer dan 80% van de hulpvragers en deelnemers aan een Eigen Kracht-conferentie tevreden is. Er gebeuren soms onverwachte dingen. In de aanloop, of tijdens de conferentiedag. Ik heb net een conferentie achter de rug rond een ouder stel: een samenwonende broer en zus. Er was sprake van verwaarlozing en financiële en psychische problemen. De familie maakte zich zorgen. In de aanloop was er veel ruzie en volgde er een dwangopname. De man deed onder meer een suïcidepoging. Twee weken later was hij weer thuis uit het ziekenhuis. Dat raakt je natuurlijk, ook als coördinator. Uiteindelijk pakten ze de draad naar de conferentie weer op, maar op de dag zelf was een van de twee er niet. De mensen die uitgenodigd waren, gingen deze persoon vervolgens thuis ophalen. Daar reageerde hij zo goed op! Al bij binnenkomst zag ik een heel ander persoon.”

Wie kan zo’n Eigen Kracht-conferentie aanvragen?

“In principe kan iedereen een aanvraag indienen bij de Eigen Kracht Centrale in Zwolle; vaak doen professionele hulpverleners dat. Die willen dan een Eigen Kracht-conferentie laten plaatsvinden en het eigen netwerk betrekken en actief maken rondom de cliënt. De Centrale in Zwolle zet de aanvragen uit naar de regiomanagers. Die schatten in of de situatie in aanmerking komt en schakelen een geschikte, passende Eigen Kracht-coördinator in. Pas na een eerste gesprek wordt duidelijk of de hulpvragers écht een conferentie willen.”

Hoe worden de Eigen Kracht-conferenties gefinancierd?

“Provincies, gemeenten en diverse instellingen maken daar steeds vaker budget voor vrij. Of mensen betalen uit verzekeringen en heel incidenteel uit privégeld. Als een aanvraag past binnen de bestaande financieringsmogelijkheden, kan een Eigen Kracht-conferentie binnen 24 uur opgestart worden. Het activerende deel, het vaststellen van de vraag en het bezoeken van alle deelnemers neemt gemiddeld een week of zes in beslag. Dan volgt de dag van de Eigen Kracht-conferentie.”