De diagnose COPD berust op de trits chronisch obstructief gestoorde longfunctie, een aanwijsbare (vermoedelijke) oorzaak zoals roken, en een zekere mate van klachten en beperkingen. Wat dit laatste betreft laten de huidige standaarden de clinicus in het ongewisse: huisarts/praktijkondersteuner en COPD-patiënt moeten samen uitmaken of de COPD ernstig genoeg is voor enige (medicamenteuze) therapie.
De recent ontwikkelde korte vragenlijst COPD Assessment Test (CAT), biedt wellicht ondersteuning. De CAT bestaat uit acht items, is valide, voldoende gevoelig voor verandering, betrouwbaar, en geschikt voor wereldwijd gebruik voor beoordeling en follow-up van patiënten met COPD. De items gaan over hoesten, slijm opgeven, vastzitten op de borst (‘chest tightness’), beperking in activiteiten binnenshuis, het vertrouwen om zich buitenshuis te begeven, slapen en ‘energie’.
De CAT is geen diagnostisch instrument, en is evenals FEV₁ en MRC dyspnoe score (5 items over kortademigheid) ongeschikt voor gebruik bij effectonderzoeken. Bij dit laatste is en blijft de St George Respiratory Questionnaire (50 items) de gouden standaard. Ook is het opmerkelijk dat een begrip als ‘chest tightness’ in de CAT internationaal overeind blijft. Het item ‘energie’ lijkt een soft meetpunt te zijn, maar ‘energie’ is misschien wel iets waar met onze COPD-patiënt over te praten valt. Tot slot blijft de vraag of de Clinical COPD Questionnaire (CCQ, 10 items), die onderdeel uitmaakt van een aantal COPD-protocollen, meer of minder ‘proof’ is dan de CAT. Oordeel voorlopig zelf over het ‘CAT-proof’ zijn van de communicatie met je COPD-patiënt. (Ben Ponsioen)