In een onafhankelijk gerandomiseerd onderzoek vergeleken onderzoekers van de universiteit van Birmingham de resultaten van gewichtsmanagement van commerciële programma’s met de professionele afslankprogramma’s in de eerste lijn onder begeleiding van een diëtist, verpleegkundige of apotheker. De Lighten Up-studie volgde 740 obese mannen en vrouwen die deelnamen aan 6 verschillende programma’s in 17 huisartsenpraktijken. Deelnemers kregen begeleiding aangeboden bij een commercieel afslankprogramma. Dat kon zijn: Weight Watchers, Slimming World of Rosemary Conley. Anderen kregen groepsbegeleiding onder leiding van diëtisten, individuele begeleiding van een verpleegkundige of van een apotheker. Een controlegroep van 12 deelnemers kreeg een voucher om zelfstandig in een sportschool in de buurt een fitnessprogramma te volgen.
Er volgde een evaluatie na 12 weken en na 1 jaar. Na 12 weken bleek de groep die het programma van Weight Watchers volgde het beste resultaat te hebben: een gemiddeld gewichtsverlies van 4,43 kg. De groep die een programma onder begeleiding van een diëtist, apotheker of verpleegkundige volgde, scoorde het laagst: een gemiddeld gewichtsverlies van slechts 1,37 kg. Van de groep bij Weight Watchers behaalde 46% van de deelnemers ten minste 5% gewichtsverlies. Bij de groep die professionele begeleiding kreeg, lukte dat slechts bij 15,7%. Ook na een jaar waren de verschillen significant, waarbij Weight Watchers het best scoorde.
Commerciële programma’s zijn dus effectiever en blijken per deelnemer ook goedkoper te zijn dan programma’s van professionals. Mogelijk is het gebrek aan ervaring in gewichtsmanagement bij diëtist, apotheker of verpleegkundige een verklaring voor deze uitkomst. Daarnaast is gewichtsmanagement slechts een onderdeel van vele andere huisartstaken. En heel belangrijk: bij individuele begeleiding ontbreekt de groepsdynamiek. Ook bleek de wekelijkse begeleiding die de commerciële programma’s aanboden een positief effect te hebben op het volhouden van het gewichtsprogramma. (Annette van Vliet)