Constitutioneel eczeem komt vaker voor bij kinderen van slimme ouders. In twee cross-sectionele onderzoeken concluderen Oostenrijkse onderzoekers dat van de groep kinderen van hoogopgeleide ouders 41% eczeem had, tegen 18% van de groep kinderen met lageropgeleide ouders. Vooral de opleiding van de moeder speelt een rol.

Tussen 1995 en 1996, en tussen 2001 en 2003, stuurden de onderzoekers in totaal 37.717 vragenlijsten naar ouders van alle kinderen van 6 tot 9 jaar, woonachtig in 7 verschillende districten in Oostenrijk. Hiervan werden er 35.238 geretourneerd, een respons van maar liefst 93,4%! In de analyse gebruikten de onderzoekers uiteindelijk 23.583 vragenlijsten (62,5%). De uitkomsten wijzen op een toename van de prevalentie van constitutioneel eczeem: tussen 1995 en 1996 was dat 9,6% en tussen 2001 en 2003 was dat 13,4%. Ook het aantal kinderen dat ooit symptomen heeft gehad van eczeem, neemt toe: van respectievelijk 9,2% naar 11,0%. Dat zijn uitkomsten die op zich niet nieuw zijn. Opmerkelijk is wel dat in beide fasen het aantal kinderen met eczeem significant hoger was als de ouders een hoger opleidingsniveau hadden. Kinderen van deze ouders hadden vaker eczeem dan die van ouders zonder aanvullende opleiding of met een vakopleiding. De kinderen met ouders met een hogere opleiding hadden 41% kans op eczeem, tegen 18% van de kinderen van ouders met lagere opleiding. Daarbij speelt vooral de opleiding van de moeder een rol. Over de mogelijke oorzaken laten de onderzoekers allerlei theorieën en verklaringen los, zoals de ‘Westerse’ levensstijl en de daarmee toenemende aandacht voor termen als ‘allergie’ die een verklaring kan zijn voor de toenemende prevalentie. Daarnaast zijn hoger opgeleiden mogelijk makkelijker in staat om bepaalde symptomen te herkennen en te interpreteren, denken zij eerder aan de diagnose constitutioneel eczeem en brengen zij vaker een bezoek aan de dokter. Of zijn de leefomstandigheden bij hoger opgeleiden zo anders? Zij hebben meer financiële middelen, wonen in beter geïsoleerde huizen, met drogere klimaten, kopen wellicht vaker dure crèmes en zeep waardoor de huid meer te ‘lijden’ heeft en eerder uitdroogt. Het vaker voorkomen van eczeem bij meisjes komt wellicht doordat het uiterlijk bij meisjes een grotere rol speelt en moeders meer letten op de huid van hun dochter. Dan is er nog de huishoudelijke hulp die vaker in dienst is van hoger opgeleiden en de hygiënehypothese kracht bij zet. Het platteland vormt mogelijk een betere training van ons immuunsysteem: tussen de dieren, met meerdere broers en zussen die beurtelings snotteren. Of zijn slimmere ouders veeleisender naar hun kinderen, hebben ze minder tijd en aandacht en levert dat meer stress op bij het kind, wat op zichzelf weer verergering van het eczeem kan betekenen? Wellicht heeft deze uitslag gewoon te maken met het feit dat vooral hoger opgeleide moeders de vragenlijsten hebben ingevuld. Dan is er dus ergens een bias in dit onderzoek binnengeslopen… We kunnen zo nog een tijdje doorgaan, feit blijft dat constitutioneel eczeem bij kinderen een uitermate vervelende en stressvolle, chronische aandoening is die jeukt, pijnlijk kan zijn en vraagt om uitgebalanceerde aandacht en lokale behandeling van de huid, waarbij goedkoop in dit geval geen duurkoop is. Gewone vaseline als basisbehandeling om mee te starten. Dan kom je al een heel eind! Charlotte Dorren