Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Films kijken is werk!

redactie

Hoe staan wij in het leven? Wat voor iemand willen wij zijn: als mens, arts of hulpverlener? Ieder van ons moet maar zien uit te vinden waar het werkelijk om gaat en hoe hij of zij in het leven wil staan. Gelukkig heeft elke professional ook vaste grond onder de voeten, want hij vindt allereerst houvast in zijn opleiding. Daar bovenop komt praktijkervaring. Onze dagelijkse ervaringen zijn een uitstekend hulpmiddel om een grondhouding te vinden. Zo geven intieme relaties vorm en betekenis aan ons leven. Relaties – met de subkenmerken liefde, vriendschap, altruïsme, betrokkenheid enzovoorts – zijn bouwstenen voor wie en wat wij zijn en willen zijn. De geboorte van een kind, de ziekte van een familielid, een gezamenlijke geschiedenis als goede vrienden, de stoet patiënten die voorbijtrekt: dit alles verschaft ons nieuwe inzichten, een betere en meer adequate visie op het leven en de rol die wij daarin spelen. Bovendien schenken ervaringen en emoties ons redenen om naar eigen inzicht moreel te handelen.
‘Echte’ ervaring is weliswaar een belangrijke bron voor de morele attitudevorming, maar dat kan nooit de enige bron zijn. Reflectie alleen is onvoldoende. Simpelweg omdat wij te weinig meemaken: hongersnood, moord, kindermishandeling, dierproeven, wij hebben er een oordeel over, zonder dat wij dit noodzakelijkerwijs aan den lijve hebben ondervonden. Er is dus meer voeding nodig. Zo’n bron is fictie. Fictie schenkt ons gedetailleerde beelden en indringende beschrijvingen van levens en karakters. Voedingsstof voor morele overwegingen dus. Hoe? Door te wijzen op subtiliteiten van zaken die onze aandacht verdienen, scherpt fictie ons vermogen aan om morele nuances te onderscheiden. Fictie voedt het moreel besef, geeft inzicht, nuanceert, scherpt aan en vlakt af. Behalve het vermogen tot ontroering heeft fictie dus morele kracht.
Ook anderen erkennen de ‘kracht’ van fictie. Maar soms leidt dat tot wenkbrauwfronsende acties. In Engeland is– na dertig jaar – Tom in augustus gestopt met roken. Niet zomaar ‘een’ Tom, maar de helft van het befaamde cartoonduo Tom & Jerrry. Alle rookscènes zijn nu weggesneden. Via deze ingreep wil men voorkomen dat kleine kinderen de indruk krijgen dat roken stoer is. Hier overschrijdt men de grenslijn tussen zinvolle preventie en nodeloze bedilzucht. Overigens is al eerder ingegrepen cartoons van Tom & Jerry. De dvd’s die in Europa zijn uitgebracht, zijn sterk gecensureerd. Alle grappen die maar enigszins naar racisme rieken, zijn uit de filmpjes geknipt. Zucht…
In deze vaste rubriek hopen wij de lezer de komende tijd te mogen wijzen op boeiende, ontroerende en relevante dvd’s. Films waarvan je iets kan opsteken. Leidraad daarbij is, hoe kan het anders, de persoonlijke smaak. Om een eerste indruk te geven van onze grondhouding: wij geven de voorkeur aan de oude Lucky Luke die peinzend een sjekkie draait en oprookt, boven de moderne, politiek correcte Lucky Luke, kauwend op een strohalm tussen de lippen.

Frans Meulenberg en Inez de Beaufort

Bladnaam:
Tijdschrift voor praktijkondersteuning 2006, nummer 2

Literatuurverwijzingen: